Ambassadeur voor het donker
Sterrenhemel verbindt ons
Milo (Hoofd ARTIS-Planetarium): “Door donker te zijn, kan ARTIS de bezoekers het volledige spectrum van natuur laten ervaren. Het enige stukje ongerepte natuur dat je altijd kunt zien, zit boven je hoofd. Maar in Amsterdam, en veel andere plekken in Nederland, zie je de sterren bijna niet meer door alle verlichting. Er zijn kinderen, en ook volwassenen, die nog nooit de Melkweg hebben gezien. Als mensen in het ARTIS-Planetarium de sterrenhemel zien zoals die kan zijn, dan zie je de verwondering. Dat gedeelte van natuur kun je door de lichten uit te doen weer meer zichtbaar maken.”
Schoonheid van het donker
Savitri (duurzaamheidsmanager): “Al het leven heeft een biologische klok, een ritme van dag en nacht. Het is de verantwoordelijkheid van ARTIS om dat aan alle dieren en planten te bieden. Om tot rust te komen, dan wel de plek te zijn waar nachtdieren uit de stadsnatuur kunnen jagen. Ook planten hebben donker nodig om te groeien en bloeien, om voeding en water aan natuur (terug) te geven. Met overmatige verlichting verstoor je deze natuurprocessen.”
“Donker gaat ook over duurzaamheid; het is energiezuinig om licht uit te doen. Tegelijkertijd wordt tegenwoordig steeds meer verlicht. We zijn verslaafd aan licht, zijn niet meer ingesteld op donker. Dat betekent niet dat we terug naar kaarslicht moeten of fietsen zonder lampjes. Het gaat om overmatige verlichting: te sterk, blauw en/of nutteloos licht, dat ‘s nacht prima uit kan.” Milo: “Jouw wereld kan door donker juist groter worden. Het geeft rust en vertraging en dat doet wat met je lijf en geest.”
Unieke certificering
Hij vervolgt: “Vier jaar geleden zijn we na gaan denken over ARTIS als donker reservaat en wat ervoor nodig is om dat te bewerkstelligen. Hoewel we al relatief donker waren, stond er bij ons toch ook onnodige verlichting aan. Nu we ARTIS-Park echt donker hebben gemaakt, willen we die ervaring van donker, natuur én stilte delen. Om de zintuigen te activeren en bewust te worden wat het steeds lichter worden van onze omgeving doet met natuur, met ons.”
ARTIS is officieel gecertificeerd als Urban Night Sky Place door DarkSky International. Savitri: Een erkenning van onze inspanningen om educatief ambassadeur van het donker te zijn. Wereldwijd zijn er pas dertien uitgeraakt, waarvan nog geen één in Europa. Nummer 14 kan van ons worden. Het moet zo zijn.”
Kom jij het donker ervaren in ARTIS?
In december opent ARTIS-Park acht avonden haar deuren om het donker te beleven. Dwaal door het park met een bijzondere audiowandeling, sluit aan bij een van de verhalenvertellers, ontdek de sterren en spot dieren met nachtkijkers. Alles zoveel mogelijk in stilte, zodat je zintuigen op scherp staan.
