Onderzoek kleine verpleegsterhaai
Een bedreigde haai die alleen voorkomt in de westelijke Indische Oceaan kan mogelijk worden teruggebracht van de rand van uitsterven. Het onderzoek loopt om uit te vinden hoe.
Geografie
De kleine verpleegsterhaai is een van de zeldzaamste haaien ter wereld en komt uitsluitend voor in de ondiepe riffen en lagunes van de westelijke Indische Oceaan. De soort staat als ernstig bedreigd op de Rode Lijst en de populatie is in de afgelopen 30 jaar met wel 80% afgenomen, met regionale uitstervingen tot gevolg. In tegenstelling tot veel andere haaisoorten heeft de kleine verpleegsterhaai weinig commerciële waarde en is daardoor vaak over het hoofd gezien in natuurbeschermingsplannen.
Populatie in dierentuinen en aquaria
In verschillende Europese aquaria leeft een kleine maar genetisch waardevolle populatie haaien onder deskundige zorg. Deze dieren kunnen cruciale informatie opleveren voor het behoud van de soort, die uit een groot deel van het oorspronkelijke leefgebied is verdwenen. Uitgebreide genetische analyses geven inzicht in gezondheid, diversiteit en geschiktheid voor herintroductie in de oorspronkelijke leefgebieden. Dit kan de basis vormen voor een zorgvuldig geplande terugplaatsing die zowel de soort als de ecosystemen helpt herstellen.
Het juiste leefgebied vinden
Klimaatverandering en overbevissing hebben de ondiepe riffen en lagunes waarin de kleine verpleegsterhaai ooit floreerde sterk veranderd. Stijgende oceaantemperaturen hebben koraalriffen aangetast, terwijl ongereguleerde visserij belangrijke soorten heeft weggenomen en weinig schuilplaatsen heeft overgelaten voor deze langzaam bewegende roofdieren.
Daarom onderzoekt het CoRe-Shark-team de gezondheid van riffen, de beschikbaarheid van prooien en de stabiliteit van het milieu. Daarnaast wordt samengewerkt met lokale gemeenschappen, vissers en natuurbeschermingsorganisaties om draagvlak op te bouwen, zodat herintroductie-inspanningen zowel ecologisch verantwoord zijn als worden gesteund door de mensen die hun leefgebied delen met de haaien.
Belang
Gezonde haaienpopulaties spelen een belangrijke rol in het reguleren van rif-ecosystemen. Het herstel van de kleine verpleegsterhaai kan bijdragen aan het herstel van aangetaste habitats. ARTIS neemt hierin een leidende rol met onderzoek en natuurbescherming, in samenwerking met partners zoals WUR, IUCN, WWF, regionale organisaties en aquaria in heel Europa.