Primeur voor Amsterdam: ARTIS officieel erkend als ambassadeur van het donker

Nieuws ARTIS-Park
  • 20 oktober 2025

ARTIS is officieel gecertificeerd als Urban Night Sky Place door DarkSky International.

Het ARTIS-Park is daarmee de eerste plek midden in een Europese hoofdstad die dit certificaat ontvangt, en bovendien de allereerste dierentuin ter wereld dat dit keurmerk krijgt. Deze erkenning waardeert de inzet van ARTIS om lichtvervuiling tegen te gaan en benadrukt het belang van donker voor natuur én mens in een stad.

Wie ’s nachts vanuit de lucht naar Amsterdam kijkt, ziet een zee van licht, met één opvallende donkere plek: ARTIS. Midden in de hoofdstad vormt het park een unieke oase van duisternis, waar de nacht nog echt donker is. ARTIS is verantwoordelijk voor het welzijn van dieren en daar hoort een goede nachtrust bij. Zowel stadsnatuur als dieren die ARTIS verzorgt, profiteren hier van het nachtelijk donker.

Waardevol voor groot publiek

Dan Oakley, vertegenwoordiger van DarkSky International: “Het is fantastisch dat ARTIS als Urban Night Sky Place is gecertificeerd. Dat juist in een dierentuin, midden in de lichtrijke stad Amsterdam, de nachtelijke hemel wordt beschermd én het belang ervan kan worden uitgelegd aan een groot publiek, is van enorme waarde. Het komt niet alleen de inwoners en bezoekers ten goede, maar ook de dieren. Hopelijk volgen andere stadsdierentuinen het voorbeeld van ARTIS en ontstaan er meer DarkSky-locaties in Nederland.” 

Belang van het donker

Nederland is één van de landen met de meeste lichtvervuiling ter wereld. Jaarlijks neemt kunstmatige verlichting in stedelijke gebieden met 5 tot 10 procent toe. Dit verstoort biologische ritmes, desoriënteert dieren en beïnvloedt de gezondheid van mensen. ARTIS wil met de certificering een ambassadeur voor het donker zijn en bijdragen aan bewustwording over de effecten op natuur van de toenemende lichtvervuiling. 
“Donker heeft een cruciale functie voor planten, dieren én mensen,” zegt Savitri Groag, coördinator Duurzaamheid bij ARTIS. “Door het licht uit te doen, geven we de natuur haar ritme terug. Dit certificaat laat zien dat zelfs in het hart van een grote stad het nachtelijk donker beschermd kan worden.”
Om aan de voorwaarden van DarkSky International te voldoen, heeft ARTIS een inventaris van alle buitenverlichting opgesteld, en een plan om in de komende tijd een aantal lampen te vervangen. Alle onnodige verlichting is verwijderd of aangepast en er zijn duurzame maatregelen getroffen om energie te besparen.

 

Ambassadeur van het donker

Met de toekenning van dit certificaat wordt ARTIS erkend als ambassadeur van het donker. Vanuit DarkSky International geldt bovendien de verplichting om het publiek de waarde van donker te laten ervaren. Daarom organiseert ARTIS vanaf dit winterseizoen uiteenlopende activiteiten om bezoekers de kracht van de nacht te laten ervaren. Tijdens exclusieve avondopenstellingen kan een beperkt aantal bezoekers dwalen door het park, het donker met alle zintuigen beleven en mogelijk een aantal sterren herontdekken.

Een stukje verloren sterrenhemel terug

“Het enige stukje ongerepte natuur dat je altijd kunt zien, zit boven je hoofd. De sterrenhemel verbindt ons,” zegt Milo Grootjen, hoofd van het ARTIS-Planetarium. “Maar in Amsterdam zie je, net als op veel andere plekken in Nederland, door alle verlichting de sterren bijna niet meer.” Waar je in hartje Amsterdam door lichtvervuiling nog slechts enkele honderden sterren kunt zien, onthult een echt donkere hemel tot wel 6.000 sterren. “Als mensen in het Planetarium de volle sterrenhemel zien, hoor je de verzuchting, het ‘wow’, zie je de verwondering. In ARTIS kun je midden in de stad toch een stukje van die verloren sterrenhemel terugkrijgen.” 

Het laatste nieuws

Dichtbij Tanja in ARTIS-Groote Museum

17 oktober 2025 • ARTIS-Groote Museum

Tanja, het beroemdste nijlpaard van Amsterdam, is terug in ARTIS.

ARTIS in beweging

16 oktober 2025 • ARTIS

Rode vari in ARTIS.

Vandaag verschijnt de ARTIS-bijlage in Het Parool. Lees hoe ARTIS urgenter is dan ooit.

ARTIS kiest Ipsos I&O als strategische partner voor impactonderzoek

10 oktober 2025 • ARTIS-Park

ARTIS en onderzoeksbureau Ipsos I&O gaan de komende jaren samenwerken om ARTIS te ondersteunen in haar missie: mensen inspireren om in verbinding te leven met natuur. De samenwerking richt zich onder andere op het meetbaar maken van de impactdoelstellingen van de dierentuin.