Kleinste rijksmonument krijgt nieuwe functie
- 30 april 2025
In ARTIS wordt niet alleen gezorgd voor microben, dieren en planten, maar ook voor erfgoed. Op het terrein vind je dan ook 26 rijksmonumenten. Twee daarvan zijn recent gerestaureerd en van een nieuwe functie voorzien. Het Duivenhuis en de Moeflonstal bieden nu het onderkomen aan een wel heel bekende diersoort: de mens.
De moeflonstal stamt uit 1876 en is één van de oudste dierverblijven in het park.
De Moeflonstal
ARTIS wilde in die tijd zoveel mogelijk verschillende diersoorten laten zien. De moeflonstal heeft een klassieke opstelling met de stal in het midden en daaromheen als ‘taartpunten’ verblijven voor verschillende geiten- en schapensoorten, waaronder als hoofdbewoner de moeflon. Maar de stal werd afgekeurd. Het bleek geen geschikte werkplek volgens de huidige ARBO wetgeving; je kan er als dierverzorger niet rechtopstaand in. De moeflonstal is dus omgetoverd tot een speelplek voor kleine kinderen.
De stal, die eerder donkergroen geverfd was, is na kleuronderzoek teruggebracht naar de oorspronkelijke kleur roze. En uit archiefonderzoek bleek dat er vroeger zinken dakbedekking lag. Dit is gereconstrueerd. Rond het gebouw is een zitrand in het landschap gemaakt, die verwijst naar de bloemachtige vorm van het oorspronkelijke dierenperk. In het beton van de zitrand is nog een andere verwijzing naar de geschiedenis aangebracht: afdrukken van de hoeven van de moeflon. In en rond de stal kunnen kinderen spelen terwijl ouders zittend, met een drankje of poffertje uit het Duivenhuis, toekijken.
Het Duivenhuis is rond 1730 gebouw en dus ruim 100 jaar ouder dan ARTIS.
Het Duivenhuis
Naast de Moeflonstal, staat het Duivenhuis. Dit huis heeft vanaf het ontstaan van ARTIS verschillende functies gehad. Er vlogen sier- en postduiven uit, het is een broedmachinehuis geweest, waar bezoekers vogels uit het ei konden zien kruipen en het heeft als stal voor loopvogels gediend. In een aanbouw verbleef er zelfs een ijsbeer. En van 1928 tot 1943 zag het publiek er de eerste zeekoe van ARTIS.
Het huis is niet meer geschikt voor dieren en bezoekers liepen er voorbij. Tijd voor een herbestemming: en wel als horecapunt waar planet proof poffertjes gegeten kunnen worden onder de historische pergola op een terras tussen de planten. Naast de herbestemming en restauratie is het gebouw verduurzaamd: het dak en de gevel zijn geïsoleerd, het gebouw is van het gas af en er is een groen dak ontworpen.
‘Een ongebruikt stukje ARTIS is nieuw leven in geblazen en het monument heeft weer betekenis gekregen in het park. De overkapping zorgt ervoor dat de bezoekers even kunnen uitrusten en genieten van het mooie park onder alle weersomstandigheden, zonder naar binnen te gaan’, aldus architect Thomas Buijs van ATELIERFRONT.
De vernieuwde gebouwen zijn ontworpen door architect Thomas Buijs en Marita Bijlsma van ATELIERFRONT, restauratiearchitect Cor Bouwstra en landschapsarchitect Hank van Tilborg. Jan van Schaik bedacht het ontwerp voor de speelplek.
ARTIS is eerder dit jaar vanwege het beheer en behoud van haar monumenten door de minister van OC&W erkend als Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud (POM).
Het laatste nieuws
Mannenkoppel broedt ei uit in ARTIS
18 april 2025 • ARTIS-Park
Een stel mannelijke vale gieren dat sinds 2018 bij elkaar is heeft voor het eerst een ei uitgebroed in ARTIS.
