terug naar Blogs
terug naar...

Microbiologie: wat is het en waarom is het belangrijk?

ARTIS-Micropia is het eerste museum ter wereld over microben en microbiologie. Hier ontdek je een onzichtbare wereld en zie je heel veel levende microben onder de microscopen. Maar wat is microbiologie nou eigenlijk?

laborant aan het werk in micropia

Wat is microbiologie?

Microbiologie is een onderdeel van de biologie, de wetenschap die zich bezighoudt met alles wat leeft. Waar biologen vaak kijken naar dieren, planten of ecosystemen, richt de microbiologie zich op iets veel kleiners: levende wezens die je niet met het blote oog kunt zien, microben.

Wat zijn microben?

Microben of micro-organismen zijn levende organismen. In tegenstelling tot andere organismen kan je deze niet zien. Dit is omdat microben microscopisch klein zijn, je kan ze dus alleen door een microscoop zien. De wereld der microben is extreem divers. Er zijn allerlei soorten microben zoals bacteriën, algen en schimmels. 

Micro-organismen onder de microscoop

Om microben te kunnen zien is een microscoop nodig. Je kan dit apparaat ook wel vergelijken met een heel sterk vergrootglas. Wanneer we het over microben hebben dan meten we ze in micrometers. 1 micrometer is 0,001 millimeter. Dat is ongeveer 1/100ste deel van de doorsnede van een mensenhaar. Met het blote oog zijn ze dus niet te zien. Wanneer we een microbe flink vergroten, dan valt je opeens van alles op: ze hebben allerlei kleuren, vormen, en zelfs maten. Het is een wereld op zich, die micro-wereld.

Meer lezen over microscopen?

Waarom is microbiologie belangrijk?

Dat piepkleine leven kunnen we misschien niet zien, maar dat betekent niet dat het niet belangrijk is. Sterker nog, het effect van microben op ons leven kan niet worden onderschat. Ze spelen een onmisbare rol in voedselketens, zuurstofproductie, voedselvertering, en gezondheid. Microbiologie helpt ons begrijpen hoe deze piepkleine organismen het leven op aarde draaiende houden.

Vervelende én nuttige microben

Een ietwat minder charmante naam naam voor ziekteverwekkende microben is ziektekiemen, microbiologen noemen ze vaker ‘ziekteverwekkers’ of ‘pathogenen’. Deze microben kunnen vervelende infecties veroorzaken en bedreigen daarmee onze gezondheid. Aan de andere kant dragen wij ook altijd een hele verzameling aan microben met ons mee, ons microbioom, die juist bestaat uit hele nuttige microben. Zo danken we onze soepele huid, het kunnen eten van planten, maar ook onze zweetgeur aan onze microben.

Microbiologie in het dagelijks leven

Elke dag komen we in aanraking met microben, of we dat nou willen of niet. Ze leven op onze huid, in onze darmen, op voorwerpen om ons heen én spelen een stille hoofdrol in allerlei dagelijkse processen. Een ontbijtje met een boterham of een bakje yoghurt? Zonder microben kunnen we geen gefermenteerd eten maken. In brood zorgen gisten er voor dat je boterham luchtig wordt, terwijl melkzuurbacteriën in yoghurt zorgen voor de zurige smaak.
Of denk aan de geur van een bos na een regenbui. Die typische, aardse geur? Die wordt geproduceerd door Streptomyceten, bodembacteriën die geurstoffen aanmaken. Zelfs de grootste bomen zijn afhankelijk van microben. Rond hun wortels leven schimmels die voedingsstoffen helpen opnemen. Deze samenwerking is zelfs zo oud dat wetenschappers denken dat landplanten éérst met schimmels samenwerkten en pas later stevige wortels ontwikkelden. 

Ontdek microbiologie in ARTIS-Micropia

Dit is allemaal ook pas het begin, het is niet mogelijk om de hele microbiologie te omvatten in één tekst. Wil je de microbiologie zelf ervaren en als een echte microbioloog door de microscoop microben bekijken? Kom dan naar ARTIS-Micropia. 

 

Plan je bezoek