De wereld onder onze voeten
In de wereld van natuurbehoud spelen ‘vlaggenschipsoorten’ zoals de leeuw en de pinguïn een grote rol. Zij laten zien hoe belangrijk de bescherming van biodiversiteit is. Maar wat als een ecosysteem, zoals het onzichtbare leven onder de grond, geen opvallende iconen in de schijnwerpers kan zetten? SPUN, de nieuwe samenwerkingspartner van ARTIS, komt op voor de bescherming van mycorrhizaschimmels.
Foto: Yoshihiro Kobae
Biodiversiteit
Biodiversiteit is veel meer dan wat we met het blote oog kunnen zien. Een enorme, onzichtbare wereld van microben vormt namelijk het grootste deel van de biodiversiteit op aarde. Omdat deze micro-organismen niet zichtbaar zijn, wordt er zelden stilgestaan bij hun bescherming. Dat is een groot gemis, want microben staan aan de basis van het leven op aarde.
Mycorrhizaschimmels
Microben leven overal: in de lucht, in het water, in ons lijf — maar bovenal in de bodem. In een theelepeltje gezonde aarde zitten meer microben dan er mensen op aarde zijn. In die wereld onder onze voeten gebeurt van alles: er wordt gevochten, samengewerkt, ‘liefde’ bedreven en handel gedreven. Tot de meest fascinerende bodembewoners behoren de mycorrhizaschimmels. Deze schimmels vormen gigantische ondergrondse netwerken.
In datzelfde theelepeltje aarde kunnen al kilometers aan schimmeldraad aanwezig zijn, en een volledig netwerk kan zich zelfs uitstrekken over meerdere vierkante kilometers.
Schimmeldraden
Bijna alle plantensoorten verbinden hun wortels met de schimmeldraden in zo’n netwerk. De schimmels geven de plant fosfor en stikstof uit de bodem, en in ruil daarvoor krijgen ze suikers en vetten van de plant. Deze ruilhandel zorgt niet alleen voor balans in het ecosysteem, maar ook voor de opname van koolstof uit de lucht in de bodem — wat bijdraagt aan het tegengaan van de opwarming van de aarde.
ARTIS steunt SPUN
Omdat ondergrondse schimmelnetwerken zo verborgen zijn, hebben we weinig inzicht in hun diversiteit. Dat vormt een probleem, want deze netwerken zijn kwetsbaar. Ontbossing, intensieve landbouw en klimaatverandering maken ze kapot, en daarmee verdwijnen ook de ecosystemen die ervan afhankelijk zijn.
Om deze netwerken in kaart te brengen en beter te kunnen beschermen, is SPUN (Society for the Protection of Underground Networks) opgericht. Dit is de eerste organisatie ter wereld die zich specifiek richt op het in kaart brengen en beschermen van mycorrhizaschimmels.
ARTIS zet zich in voor natuurbehoud en ondersteunt diverse projecten om bedreigde diersoorten en hun leefgebied te beschermen, zoals dat van de jaguar, de Afrikaanse pinguïn en de algazel. Nieuw dit jaar is de samenwerking met SPUN. Deze samenwerking sluit naadloos aan bij de missie van ARTIS-Micropia: het onzichtbare zichtbaar maken en het bewustzijn over de cruciale rol van microben vergroten.
Wil je meer ontdekken?
Benieuwd naar die mysterieuze wereld onder onze voeten en het baanbrekende werk van SPUN? Neem dan een kijkje op spun.earth en laat je verrassen door de fascinerende schimmelnetwerken die onze planeet draaiende houden. Meer weten over de natuurbeschermingsprogramma’s van ARTIS? Ontdek hoe ARTIS, samen met partners als SPUN, werken aan een gezonde planeet — boven én onder de grond.
