Hoofdgebouw het eerste museumgebouw van Amsterdam
Het Hoofdgebouw is het vroegste nog bestaande gebouw dat in opdracht van het genootschap Natura Artis Magistra werd gebouwd en staat op het oudste stuk ARTIS-grond.
Het Hoofdgebouw had twee functies: beneden waren zalen voor bijeenkomsten, boven was het museum.
Toen en nu
Van kabinet naar museumgebouw
Van toen tot nu
- huidige naam
- Groote Museum
- oude naam
- Hoofdgebouw
- gebouwd in
- 1850-1855
- ontworpen door
- Jan van Maurik
Sierlijke details
Bij de ingang stonden oorspronkelijk twee stenen leeuwen, gemaakt door beeldhouwer J.J.F. Verdonck (1823 -1878). Hij maakte ook beelden in het trappenhuis en waarschijnlijk de medaillons met portretten van Linneaus en Cuvier aan de tuinzijde. In 1938 werden de leeuwen vervangen door beelden van Jaap Kaas (1898-1972), geschonken door het ARTIS-personeel.
Groei en sluiting
De museumzalen stonden vol met opgezette dieren, skeletten en vitrines met vogels, schelpen en vissen op sterk water. Ze bleken al snel te klein voor de alsmaar groeiende verzameling, die deels in andere gebouwen werden ondergebracht. Rond 1900 bezat ARTIS maar liefst tien museumcollecties, verspreid over de hele tuin. In 1947 moest het Hoofdgebouw sluiten, door achterstallig onderhoud en gebrek aan middelen na de oorlog. De verschillende verzamelingen werden uiteindelijk afgestoten. De etnografische collectie ging naar het Tropenmuseum. De natuurhistorische collectie werd overgedragen aan de Universiteit van Amsterdam. Een deel bleef nog een tijd zichtbaar in het Zoölogisch Museum in het Aquarium, tot deze in 2011 werd opgenomen in de collectie van Naturalis.
Heropening
Als onderdeel van de grootschalige vernieuwing van ARTIS is dit rijksmonument gerestaureerd, als gebouw en als museum. Het Hoofdgebouw kreeg zijn oude functies terug: beneden zalen voor bijeenkomsten, boven museumzalen. Er kwam een nieuwe kelderverdieping met entree, winkel en kluisjes. Op 6 mei 2022 opende koningin Máxima het vernieuwde ARTIS-Groote Museum.
