Vernieuwd duurzaam verblijf voor de ‘verstopte’ anoa

Klein maar temperamentvol

Peter Bleesing, teamleider dierverzorging: “We hebben het verblijf helemaal vernieuwd, met als voornaamste doel om het verblijf in twee gebieden te verdelen. Dat is nodig omdat de anoa voornamelijk solitair leeft en een temperamentvol karakter heeft. Ook naar soortgenoten toe. Met de koe en stier die in ARTIS leven willen we graag een bijdrage leveren aan het Europese fokprogramma van deze bedreigde soort. We hopen dat zij samen voor nageslacht gaan zorgen. De natuurlijke wand die nu is aangebracht in het verblijf, helpt ons straks om deze introductie zorgvuldig uit te voeren en geven we ze tegelijkertijd de mogelijkheid om zich van elkaar te kunnen afzonderen.”

De wandelpaden in ARTIS vlechten zich in het midden van het park samen rondom het anoaverblijf. Alhoewel vrijwel iedere bezoeker het verblijf passeert tijdens zijn bezoek, wordt de anoa maar zelden opgemerkt. Door de aanpassing van het verblijf krijgt de anoa nu de aandacht die hij verdient. Het binnenverblijf is gestript tot het houten frame. Geïnspireerd op het Minangkabaushuisje in het naastgelegen verblijf van de zwarte kuifmakaken heeft het verblijf Indonesische invloeden met kleurstellingen van zwart en donkerrood. Daarnaast komt de anoa oorspronkelijk voor in Indonesië. De energievoorziening is verduurzaamd, dakramen laten natuurlijk daglicht binnen en een glazen staldeur geeft de bezoeker een uniek inkijkje in het binnenverblijf. De daken zijn bedekt met groen. Anders dan het sedumdak bij de zwarte slingerapen en goudwanggibbons, is dit het eerste groene dak van turf met verschillende soorten schaduwminnende varens als beplanting.

De hoveniers hebben het buitenverblijf voorzien van een ruige beplanting wat de bezoeker het gevoel geeft dat ze zich midden in een bos bevinden. De anoa leeft in dicht laaglandbos en in gebieden met moeras en struikgewas. Vaak is hij te vinden in de nabijheid van water, daarom is het verblijf onder meer verrijkt met een leembad en vijver. 

Bedreigde buffel

De anoa (Bubalus depressicornis) is inheems op de eilanden van Sulawesi en Buton in Indonesië. In de plaatselijke taal van Sulawesi betekent anoa ‘buffel’. De anoa is een solitair dier, waarvan de mannetjes en vrouwtjes alleen bij elkaar komen om te paren. Zelfs bij de paring wordt er gevochte en buiten de paring kunnen gevechten nog gewelddadiger zijn. De meest recente studies schatten dat er nog maar 2.500 anoa's in het wild leven. Ze zijn sinds de jaren zestig door de IUCN geclassificeerd als bedreigd en worden internationaal beschermd. In Europese dierentuinen leven er in totaal 41 anoa’s. Daarvan zijn er slechts 25 van een vruchtbare leeftijd. Het mogelijk maken van een paring tussen de koe en stier in ARTIS is daarom van groot belang voor het voortbestaan van deze soort .

Action Indonesia Global Species Management Plan

ARTIS steunt sinds kort het ‘Action Indonesia Global Species Management Plan’. Dit is een internationale samenwerking van 50 organisaties uit heel Europa, Azië, Indonesië, Amerika en Canada, die allemaal samenwerken om enkele van de meest unieke en speciale soorten van Indonesië te redden: de babiroesa, banteng en anoa. ARTIS draagt graag bij aan een een nauwe samenwerking tussen organisaties buiten het oorspronkelijke leefgebied. Zowel de dierentuinen binnen het Europese fokprogramma, als organisaties in het leefgebied van de bedreigde soort. Met de financiële bijdrage van ARTIS worden er voor de anoa zowel in-situ (op Indonesië) als ex situ (buiten het oorspronkelijke leefgebied) projecten opgezet. Zo is er een populatiebioloog aangesteld die advies kan geven over genetica, dierenwelzijn en transporten om zo het fokprogramma in dierentuinen te ondersteunen, en zijn er extra cameravallen aangeschaft om onderzoek te doen naar de populatie anoa's in het wild.

Bekijk hier de video met eerste beelden van de anoa in het nieuwe verblijf