Waar haal je de energie vandaan?

Op mijn avondronde door ARTIS wandel ik het Reptielenhuis binnen. Het is er stil, het enige dat je hoort is het kletteren van de waterval en van mijn sleutelbos waarmee ik alle toegangsdeuren sluit. Halverwege kom ik nog één bezoeker tegen, een dame die aandachtig over de rand van een van de dierverblijven kijkt. Aan de andere kant van de balustrade ligt een grote krokodilachtige op het zand.

Ze draait haar hoofd mijn kant op, pakt de mouw van mijn trui en wijst in de richting van het dier. ´Is ´ie echt?’, vraagt ze. Ik knik. Vervolgens wijst ze naar het informatiebordje naast haar. ‘Onechte gaviaal’ staat erop. Vertwijfeld kijkt ze me aan. ‘Weet je het zeker?’ Ik glimlach en knik nogmaals. ‘Ja mevrouw, al onze onechte gavialen zijn echt.´ De vrouw kijkt nog een laatste maal naar de meterslange krokodil die nog steeds geen spier verroerd heeft. ‘Als jij het zegt’, mompelt ze. ´Al een uur sta ik hier, maar hij doet niets. Het lijkt wel of ze zich vervelen. Moet hij niet eten?’

Ze haalt haar schouders op en wandelt in de richting van de uitgang, waardoor ik alleen achterblijf met de bewoners van het Reptielenhuis. De kousenbandslang ligt rustig opgerold op een rots achterin haar verblijf en de hazelworm heeft zich ingegraven in de grond. Het enige dier dat beweegt is de neushoornleguaan, die langzaam een plekje zoekt onder de warmtelamp om er de eerste paar uur niet onder vandaan te komen. Gelukkig kent de natuur nog genoeg verschillen om je over te blijven verbazen, zoals het verschil in energie tussen mens en reptiel.

De drukke mens lijkt over veel meer energie te beschikken dan de luierende leguaan. Maar het verschil zit hem niet in de hoeveelheid, maar in hoe we aan onze energie komen. Een mens is in staat om zijn eigen lichaamstemperatuur op peil te houden. Om warm te blijven moeten mensen wel regelmatig iets eten. Het zijn een soort stoomlocomotieven die in beweging komen als je om de zoveel tijd een schepje kolen in de vuurkist stopt. De stofwisseling van mensen ligt hoog waardoor er een constante toevoer van brandstof nodig is.

Luierende leguanen hoeven maar weinig te eten, ze hebben een lage stofwisseling en krijgen energie van buiten. Reptielen zijn voor lichaamswarmte afhankelijk van de omgevingstemperatuur.  Ze liggen vaak uren in de zon en zetten die warmte vervolgens om in energie. Het zijn dus net zonnepanelen. Deze dieren vervelen zich niet, ze laden zichzelf op. Maar als reptielen zonnepanelen zijn en wij stoomlocomotieven, hoe duurzaam leven wij mensen dan? Onze behoefte aan energie is niet aan te slepen, want iedereen is ‘druk, druk, druk’. Als je niet uitkijkt koelt je oven af en raak je opgebrand, dus doe je er nog een schepje bij.

Misschien kunnen wij wel iets leren van zo’n luierende leguaan. Zet jezelf eens op een laag pitje en ga lekker op een bankje in de zon zitten. Laad jezelf op, dan kan je innerlijke ketel even uit. Het is goed voor de wereld en voor jezelf. Als de deur van het Reptielenhuis gesloten is passeer ik nog eenmaal de onechte gaviaal, maar hij is plotseling verdwenen. Ik zie nog net zijn staartpunt verdwijnen naar de waterbodem. Stiekemerds zijn het. 

Dit verhaal is door ARTIS-dierverzorger Job van Tol opgetekend als column in het magazine  Hollands Glorie .