Bijzondere leerstoel Cultuur, Landschap en Natuur
De eerste ARTIS-leerstoel werd in 2009 ingesteld en was een samenwerking met de Universiteit van Amsterdam (UvA). De leerstoel heette voluit: Bijzondere Leerstoel Cultuur, Landschap en Natuur en was verbonden aan de faculteit der Geesteswetenschappen.
ARTIS-hoogleraar Cultuur, Landschap en Natuur
Dr. Erik A. de Jong werd op 1 september 2009 benoemd tot eerste ARTIS-hoogleraar Cultuur, Landschap en Natuur aan de Universiteit van Amsterdam. Met deze rol blies hij de lange academische traditie van ARTIS, die teruggaat tot haar oprichting in de 19e eeuw, op prachtige wijze nieuw leven in. Het brede perspectief van de bijzondere leerstoel Cultuur, Landschap en Natuur diende als een platform voor verschillende wetenschappelijke disciplines. Dat resulteerde in bijzondere collegereeksen, belangwekkende publicaties en lezingen, en waardevolle adviezen.
Als ARTIS-adviseur leverde hij een essentiële bijdrage aan de transformatie van het ARTIS-Park naar het educatieve instituut dat ARTIS vandaag de dag is. Hij gaf mede vorm aan de publicatie ´Meer ruimte voor ARTIS – masterplan voor dier, plant, educatie en erfgoed´ die het begin inluidde van belangrijke veranderingen voor ARTIS. ARTIS werd steeds meer een plek waar de natuur in de breedste zin werd getoond: van microben, tot dieren en planten, tot het heelal. In het bijzonder vergrootte Erik de aandacht en waardering voor het ensemble dat ARTIS vertegenwoordigt met zijn erfgoed van belangrijke 19de-eeuwse gebouwen, het groene erfgoed aan planten, bomen en tuinen in combinatie met de natuur- en kunsthistorische collecties.
Na elf jaar nam hij op 3 december 2020 afscheid met de publicatie van zijn afscheidsessay ‘Biophilia – van vensterbank tot landschap’.
Totstandkoming
De eerste ARTIS-leerstoel is mogelijk gemaakt door de genereuze steun van het Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving en Bouwkunst die de eerste termijn ondersteunde en de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting die de tweede termijn ondersteunde.